ମତ୍ସ୍ୟ, ପଶୁପାଳନ ଏବଂ ଦୁଗ୍ଧ ଉତ୍ପାଦନ ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟ
ଜିଏସଟି ରିହାତିରୁ ସମଗ୍ର ମତ୍ସ୍ୟଚାଷ ମୂଲ୍ୟ ଶୃଙ୍ଖଳା ଲାଭାନ୍ୱିତ ହେବ
- ମାଛଜାଲ, ସାମୁଦ୍ରିକ ଖାଦ୍ୟ ଏବଂ ମତ୍ସ୍ୟଚାଷ ସାମଗ୍ରୀ ଉପରେ ଜିଏସଟି ହାରକୁ କମାଇ ୫% କରାଯାଇଛି
ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ, (ପିଆଇବି) : ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ନରେନ୍ଦ୍ର ମୋଦୀଙ୍କ ‘ଜିଏସଟିକୁ ପ୍ରକୃତରେ ଭଲ ଏବଂ ସରଳ କର (ଏକ୍ଟକ୍ଟୟ ବଦ୍ଭୟ ଝସଜ୍ଞକ୍ଟ୍ରକ୍ଷର ଞବଙ୍ଘ) କରିବା ଏବଂ ଅର୍ଥନୀତିର ପ୍ରତ୍ୟେକ କ୍ଷେତ୍ରକୁ ସଶକ୍ତ କରିବାର ଦୃଷ୍ଟିକୋଣ ସହିତ, ୩ ସେପ୍ଟେମ୍ବର ୨୦୨୫ରେ ଆୟୋଜିତ ୫୬ତମ ବୈଠକରେ ଜିଏସଟି ପରିଷଦ ଦ୍ୱାରା ଅନୁମୋଦିତ ସଦ୍ୟତମ ସଂସ୍କାର ମାଧ୍ୟମରେ ମତ୍ସ୍ୟଚାଷ କ୍ଷେତ୍ରକୁ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ପ୍ରୋତ୍ସାହନ ମିଳିଛି । ମତ୍ସ୍ୟଚାଷ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଟିକସ୍ ହାରର ଯୁକ୍ତିସଂଗତ ସଂଶୋଧନ ପରିଚାଳନା ଖର୍ଚ୍ଚ ହ୍ରାସ, ଘରୋଇ ଓ ରପ୍ତାନି ବଜାରରେ ପ୍ରତିଯୋଗିତାକୁ ବଳିୟାନ କରିବ ଏବଂ ଦେଶର ଲକ୍ଷ ଲକ୍ଷ ମାଛଚାଷୀ ଓ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଅଂଶୀଦାରଙ୍କୁ ସିଧାସଳଖ ଲାଭ ଦେବ, ଯେଉଁମାନେ ନିଜ ଜୀବିକା ପାଇଁ ମାଛଧରା ଓ ମାଛଚାଷରେ ନିର୍ଭର କରନ୍ତି । ସଂଶୋଧିତ ଢାଞ୍ଚା ଅଧୀନରେ, ମାଛ ତେଲ, ମତ୍ସ୍ୟଜାତ ସାମଗ୍ରୀ ଏବଂ ପ୍ରସ୍ତୁତ କିମ୍ବା ସଂରକ୍ଷିତ ମାଛ ଏବଂ ଚିଙ୍ଗୁଡ଼ି ଉତ୍ପାଦ ଉପରେ ଜିଏସଟି ହାର ୧୨% ରୁ ୫% କୁ ହ୍ରାସ କରାଯାଇଛି । ଯାହା ମୂଲ୍ୟଯୁକ୍ତ ସାମୁଦ୍ରିକ ଖାଦ୍ୟ ଘରୋଇ ଗ୍ରାହକମାନଙ୍କ ପାଇଁ ଅଧିକ ସୁଲଭ କରିଥାଏ ଏବଂ ଭାରତର ସାମୁଦ୍ରିକ ଖାଦ୍ୟ ରପ୍ତାନିର ପ୍ରତିଯୋଗିତାକୁ ବୃଦ୍ଧି କରିଥାଏ । ଆକ୍ବାକଲଚର କାର୍ଯ୍ୟ ଏବଂ ହ୍ୟାଚେରୀ ପାଇଁ ଆବଶ୍ୟକ ଡିଜେଲ ଇଞ୍ଜିନ, ପମ୍ପ, ଏରେଟର ଏବଂ ସ୍ପ୍ରିଙ୍କଲରଗୁଡ଼ିକ ଏବେ ପୂର୍ବ ୧୨ ରୁ ୧୮% ପରିବର୍ତ୍ତେ କେବଳ ୫% ଜିଏସଟି ହାରରେ ଲାଗୁ ହେବ, ଯାହା ଦ୍ୱାରା ମାଛ ଚାଷୀଙ୍କ ପାଇଁ ପରିଚାଳନା ଖର୍ଚ୍ଚ ବହୁ ପରିମାଣରେ ହ୍ରାସ ପାଇବ । ପୋଖରୀ ପ୍ରସ୍ତୁତି ଏବଂ ଜଳ ଗୁଣବତ୍ତା ପରିଚାଳନାରେ ବ୍ୟବହୃତ ଆମୋନିଆ ଏବଂ ସୂକ୍ଷ୍ମ ପୁଷ୍ଟିକର ପଦାର୍ଥଗୁଡ଼ିକ ଭଳି ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ରାସାୟନିକ ପଦାର୍ଥଗୁଡ଼ିକ ଉପରେ ମଧ୍ୟ ପୂର୍ବ ୧୨ ରୁ ୧୮% ରୁ ୫% ଟିକସ ଲାଗୁ ହେବ, ଯାହା ଦ୍ଵାରା ଖାଦ୍ୟ, ପୋଖରୀ କଣ୍ଡିସନିଂ ଏବଂ କୃଷି-ସ୍ତରୀୟ ଅଭ୍ୟାସର ମୂଲ୍ୟ ହ୍ରାସ ପାଇବ । ମାଛ ଧରିବା ରଡ୍, ଟ୍ୟାକଲ୍, ଲ୍ୟାଣ୍ଡିଂ ନେଟ୍, ପ୍ରଜାପତି ଜାଲ ଏବଂ ଗିଅର୍ ଉପରେ ଜିଏସଟି ହାର ୧୨% ରୁ ୫% କୁ ହ୍ରାସ କରାଯାଇଛି, ଯାହା ଦ୍ଵାରା ମନୋରଞ୍ଜନ/ସ୍ପୋର୍ଟ୍ସ ଫିସିଂ ସହିତ କ୍ଷୁଦ୍ର-ସ୍ତରର ଜଳକୃଷି ଏବଂ କ୍ୟାପ୍ଚର ମତ୍ସ୍ୟଜୀବୀମାନଙ୍କୁ ଲାଭ ମିଳିବ । ଏହା ଆବଶ୍ୟକୀୟ ଯନ୍ତ୍ରପାତିକୁ ଅଧିକ ସୁଲଭ କରିବ, ଇନପୁଟ୍ ଖର୍ଚ୍ଚ ହ୍ରାସ କରିବ ଏବଂ ଏହି କ୍ଷେତ୍ରରେ ଜୀବିକାକୁ ସମର୍ଥନ କରିବ । ଏହି ନିଷ୍ପତ୍ତି ପ୍ରକ୍ରିୟାକରଣ ୟୁନିଟ ଗୁଡିକୁ ଆହୁରି ଆଶ୍ୱସ୍ତି ପ୍ରଦାନ କରିବ କାରଣ ସାମୁଦ୍ରିକ ଖାଦ୍ୟ ସମେତ ଖାଦ୍ୟ ଏବଂ କୃଷି-ପ୍ରକ୍ରିୟାକରଣରେ ଚାକିରି କାର୍ଯ୍ୟ ସେବା ଉପରେ ଜିଏସଟି ୧୨ ପ୍ରତିଶତରୁ ୫% କୁ ହ୍ରାସ କରାଯାଇଛି । ଜୈବିକ ସାର ତିଆରି ଏବଂ ପରିବେଶ ଅନୁକୂଳ ପୋଖରୀ ପରିଚାଳନା ସୁନିଶ୍ଚିତ କରିବା ପାଇଁ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ କମ୍ପୋଷ୍ଟ ମେସିନଗୁଡ଼ିକରେ ଏବେ ୫ ପ୍ରତିଶତ ଟିକସ ଲାଗୁ ହେବ, ଯାହାଦ୍ୱାରା ସ୍ଥାୟୀ ଜଳକୃଷି ଅଭ୍ୟାସକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରାଯିବ । ଭାରତର ମତ୍ସ୍ୟଚାଷ ଏବଂ ଜଳକୃଷି କ୍ଷେତ୍ର ବିଶ୍ୱର ସବୁଠାରୁ ଦ୍ରୁତ ଅଭିବୃଦ୍ଧିଶୀଳ କ୍ଷେତ୍ର ମଧ୍ୟରୁ ଗୋଟିଏ ଭାବରେ ଉଭା ହୋଇଛି, ଯାହା ଖାଦ୍ୟ ଏବଂ ପୁଷ୍ଟି ସୁରକ୍ଷା, କୃଷକଙ୍କ ଆୟ, ଗ୍ରାମୀଣ ଜୀବିକା ଏବଂ ରପ୍ତାନିରେ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଯୋଗଦାନ ଦେଉଛି । ଏହି କ୍ଷେତ୍ର ଆଜି ୩ କୋଟିରୁ ଅଧିକ ଲୋକଙ୍କ ଜୀବିକାକୁ ସମର୍ଥନ କରୁଛି ଏବଂ ପ୍ରାୟ ୧୯୫ ଲକ୍ଷ ଟନ୍ (୨୦୨୪-୨୫) ଉତ୍ପାଦନ ସହିତ ଭାରତକୁ ବିଶ୍ୱର ଦ୍ୱିତୀୟ ବୃହତ୍ତମ ମାଛ ଉତ୍ପାଦକ କରିଛି । ଭାରତ ବିଶ୍ୱର ସର୍ବବୃହତ ଚିଙ୍ଗୁଡ଼ି ରପ୍ତାନିକାରୀ ମଧ୍ୟ, ୨୦୨୩-୨୪ ରେ ସାମୁଦ୍ରିକ ଖାଦ୍ୟ ରପ୍ତାନି ୬୦,୦୦୦ କୋଟି ଟଙ୍କା ଅତିକ୍ରମ କରି ମୂଲ୍ୟବାନ ବୈଦେଶିକ ମୁଦ୍ରା ଅର୍ଜନ କରିଛି ଏବଂ ଦେଶର ସାମୁଦ୍ରିକ ଅର୍ଥନୀତିକୁ ସୁଦୃଢ଼ କରିବ । ଏହି ସଂସ୍କାରଗୁଡ଼ିକ ସିଧାସଳଖ ମାଛ ଚାଷୀ, ଜଳକୃଷିବିତ୍, କ୍ଷୁଦ୍ର ମତ୍ସ୍ୟଜୀବୀ, ମହିଳା ସ୍ୱୟଂ ସହାୟକ ଗୋଷ୍ଠୀ ଏବଂ ସମବାୟକୁ ଲାଭ ପହଞ୍ଚାଇବ ବୋଲି ଆଶା କରାଯାଉଛି, ଯାହା ଦ୍ୱାରା ସେମାନଙ୍କର ଆର୍ଥିକ ବୋଝ ହ୍ରାସ ହେବ ଏବଂ ଗ୍ରାମୀଣ ଜୀବିକାରେ ଉନ୍ନତି ଆସିବ । ସଂଶୋଧିତ ଜିଏସଟି ହାର ୨୨ ସେପ୍ଟେମ୍ବର ୨୦୨୫ ରୁ କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ ହେବ । ଏହି ନିଷ୍ପତ୍ତିଗୁଡ଼ିକ ଭାରତର ମତ୍ସ୍ୟଚାଷ କ୍ଷେତ୍ରକୁ ଅଧିକ ଉତ୍ପାଦନକ୍ଷମ, ପ୍ରତିଯୋଗିତାମୂଳକ ଏବଂ ସ୍ଥାୟୀ କରିବା ଦିଗରେ ଏକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ପଦକ୍ଷେପ ହେବ । ଏକ ବିକାଶିତ ଭାରତରେ ଯୋଗଦାନ ଦେଉଥିବା ଏକ ଦୃଢ଼ ସାମୁଦ୍ରିକ ଅର୍ଥନୀତିର ସରକାରଙ୍କ ଦୃଷ୍ଟିକୋଣ ସହିତ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ସମନ୍ୱିତ ।