ଡେଲାଙ୍ଗ, (ଦିଲ୍ଲୀପ କୁମାର ଧାଉଡିଆ) : ‘ବିଶ୍ୱ ସୁନାମି ସଚେତନତା ଦିବସ’ ହେଉଛି ଏକ ବାର୍ଷିକ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ଯାହାକି ନଭେମ୍ବର ୫ରେ ସୁନାମିର ବିପଦପୂର୍ଣ୍ଣ ପ୍ରଭାବ ଏବଂ ସୁନାମି ପ୍ରସ୍ତୁତିର ମହତ୍ତ୍ୱ ଏବଂ ସୁନାମିର ପ୍ରାରମ୍ଭିକ ଚେତାବନୀ ବିଷୟରେ ସଚେତନତା ସୃଷ୍ଟି କରିବା ପାଇଁ ଉଦ୍ଦିଷ୍ଟ ଅଟେ । ସୁନାମି ହେଉଛି ଏକ ସବୁଠାରୁ ଶକ୍ତିଶାଳୀ ଏବଂ ବିନାଶକାରୀ ପ୍ରାକୃତିକ ଶକ୍ତି । ଏହା ସମୁଦ୍ରର ଏକ ବଡ଼ ଏବଂ ହଠାତ୍ ବିସ୍ଥାପନ ଦ୍ୱାରା ସୃଷ୍ଟି ହୋଇଥିବା ତରଙ୍ଗର ଏକ କ୍ରମ (କେବଳ ଗୋଟିଏ ନୁହେଁ) । ସୁନାମି ବ୍ୟାଘାତରୁ ସମସ୍ତ ଦିଗରେ ବାହ୍ୟରେ ବିକିରଣ କରେ ଏବଂ ସମଗ୍ର ସମୁଦ୍ର ଅବବାହିକାରେ ଗତି କରିପାରେ । ସୁନାମି ସଚେତନତା ଅତ୍ୟନ୍ତ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ କାରଣ ବିଗତ ୧୦୦ ବର୍ଷ ମଧ୍ୟରେ ସମୁଦାୟ ୫୮ଟି ସୁନାମି ଘଟିଛି ଯେଉଁଥିରେ ୨,୬୦,୦୦୦ରୁ ଅଧିକ ଲୋକଙ୍କର ମୃତ୍ୟୁ ଘଟିଛି । ଉପକୂଳବର୍ତ୍ତୀ ଅଞ୍ଚଳରେ ଜନସଂଖ୍ୟା ବୃଦ୍ଧି ଏବଂ ସମୁଦ୍ର ଜଳ ପତ୍ତନ ବୃଦ୍ଧି ହେତୁ ଭବିଷ୍ୟତରେ ସୁନାମିରେ ମୃତ୍ୟୁ ସଂଖ୍ୟା ବୃଦ୍ଧି ହେବାର ସମ୍ଭାବନା ଅଛି । ସୁନାମି ଗୁଡିକ ଲମ୍ବା, ଉଚ୍ଚ ସମୁଦ୍ର ତରଙ୍ଗ ମୁଖ୍ୟତଃ ଅଣ୍ଡର ୱାଟର ବା ଜଳରାଶି ତଳେ ଭୂକମ୍ପ, ଆଗ୍ନେୟଗିରି ଉଦ୍ଗୀରଣ କିମ୍ବା ଭୂସ୍ଖଳନ ଦ୍ୱାରା ଉତ୍ପନ୍ନ । ଏହି ବିରାଟ ତରଙ୍ଗ ସମଗ୍ର ମହାସାଗରରେ ଭ୍ରମଣ କରିପାରେ, ଅନେକ ସମୟରେ ବିନାଶକାରୀ ଶକ୍ତି ସହିତ ଉପକୂଳବର୍ତ୍ତୀ ଅଞ୍ଚଳକୁ ଆଘାତ କରେ । ସୁନାମି ତରଙ୍ଗ ପ୍ରାୟତଃ ଜଳର ଏକ କାନ୍ଥ ପରି ଦେଖାଯାଏ ଏବଂ ସମୁଦ୍ର କୂଳ ଉପରେ ଆକ୍ରମଣ କରିପାରେ ଏବଂ ବିପଦପୂର୍ଣ୍ଣ ହୋଇପାରେ, ପ୍ରତି ୫ରୁ ୬୦ ମିନିଟରେ ତରଙ୍ଗ ଆସେ । ସୁନାମି ଗଭୀର ପାଣିରେ ଘଣ୍ଟା ପ୍ରତି ୮୦୦ କିଲୋମିଟର ବେଗରେ ଯାତ୍ରା କରିପାରିବ, ସୁନାମି ବ୍ୟାପକ ବନ୍ୟା ପରିସ୍ଥିତି, ଜୀବନ ହରାଇବା, ଭିତ୍ତିଭୂମି ନଷ୍ଟ ଏବଂ ପ୍ରଭାବିତ ଅଞ୍ଚଳରେ ପରିବେଶ ପରିବର୍ତ୍ତନ ଆଣିପାରେ । ୨୦୦୪ରେ ଭାରତ ମହାସାଗରୀୟ ସୁନାମି ଏବଂ ୨୦୧୧ ରେ ଜାପାନରେ ଟୋକୋ ସୁନାମି ପରି ପ୍ରସିଦ୍ଧ ସୁନାମି ଆମକୁ ଏହି ପ୍ରାକୃତିକ ବିପର୍ଯ୍ୟୟର ଭୟଙ୍କର ସମ୍ଭାବନାକୁ ମନେ ପକାଇଥାଏ । ମିଳିତ ଜାତିସଂଘ ଦ୍ୱାରା ୨୦୧୫ରେ ବିଶ୍ୱ ସୁନାମି ସଚେତନତା ଦିବସ ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରାଯାଇଥିଲା, ଯାହା ସୁନାମି ସହିତ ଜାପାନର ଐତିହାସିକ ଅନୁଭୂତି ଦ୍ୱାରା ଅନୁପ୍ରାଣିତ ହୋଇଥିଲା । ଜାପାନରେ ସୁନାମିରେ ପୀଡିତ ହେବାର ଏକ ଦୀର୍ଘ ଇତିହାସ ରହିଛି ଏବଂ ବର୍ଷ ବର୍ଷ ଧରି ଉନ୍ନତ ପ୍ରସ୍ତୁତି କୌଶଳ ମଧ୍ୟ ବିକଶିତ କରିଛି ।