ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ, (ପିଆଇବି) : ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଭବନ, ଭାରତର ରାଷ୍ଟ୍ରପତିଙ୍କ କାର୍ଯ୍ୟାଳୟ ଏବଂ ବାସଭବନ, ରାଷ୍ଟ୍ରର ପ୍ରତୀକ ଏବଂ ଲୋକମାନଙ୍କର ଅମୂଲ୍ୟ ଐତିହ୍ୟ । ଏହାକୁ ଲୋକଙ୍କ ପାଖରେ ପହଞ୍ଚାଇବା ପାଇଁ ନିରନ୍ତର ପ୍ରୟାସ ଜାରି ରହିଛି । ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଭବନର ପରିବେଶକୁ ଭାରତୀୟ ସାଂସ୍କୃତିକ ମୂଲ୍ୟବୋଧ ଓ ପରମ୍ପରାରେ ପ୍ରତିଫଳିତ କରିବା ପାଇଁ ନିରନ୍ତର ପ୍ରୟାସ ଚାଲିଛି । ସେହି ଅନୁଯାୟୀ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଭବନର ଦୁଇଟି ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ହଲ୍ ଯଥା ‘ଦରବାର ହଲ୍’ ଓ ‘ଅଶୋକ ହଲ୍’କୁ ଯଥାକ୍ରମେ ‘ଗଣତନ୍ତ୍ର ମଣ୍ଡପ’ ଓ ‘ଅଶୋକ ମଣ୍ଡପ’ ନାମରେ ନାମିତ କରି ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଦ୍ରୌପଦୀ ମୁର୍ମୁ ଖୁସି ବ୍ୟକ୍ତ କରିଛନ୍ତି । ‘ଦରବାର ହଲ୍’ ହେଉଛି ଜାତୀୟ ପୁରସ୍କାର ପ୍ରଦାନ ଭଳି ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ସମାରୋହ ଏବଂ ଉତ୍ସବର ସ୍ଥାନ । ‘ଦରବାର’ ଶବ୍ଦଟି ଭାରତୀୟ ଶାସକ ଏବଂ ବ୍ରିଟିଶମାନଙ୍କର ଅଦାଲତ ଏବଂ ସମାବେଶକୁ ବୁଝାଏ । ଭାରତ ଗଣତନ୍ତ୍ର ହେବା ପରେ ଏହାର ପ୍ରାସଙ୍ଗିକତା ହ୍ରାସ ପାଇଥିଲା । ପ୍ରାଚୀନ କାଳରୁ ଭାରତୀୟ ସମାଜରେ ‘ଗଣତନ୍ତ୍ର’ର ଧାରଣା ଗଭୀର ଭାବରେ ଜଡ଼ିତ, ଯାହା ‘ଗଣତନ୍ତ୍ର ମଣ୍ଡପ’କୁ ଏହି ସ୍ଥାନ ପାଇଁ ଉପଯୁକ୍ତ ନାମରେ ପରିଣତ କରିଥିଲା । ‘ଅଶୋକ ହଲ୍’ ମୂଳତଃ ଏକ ମନୋରଞ୍ଜନ କେନ୍ଦ୍ର ଥିଲା । ‘ଅଶୋକ’ ଶବ୍ଦର ଅର୍ଥ ହେଉଛି ସେହି ବ୍ୟକ୍ତି ଯିଏ “ସମସ୍ତ ଦୁଃଖରୁ ମୁକ୍ତ” ଅଥବା “କୌଣସି ଦୁଃଖରୁ ମୁକ୍ତ” । ଏହାବ୍ୟତୀତ ‘ଅଶୋକ’ ସମ୍ରାଟ ଅଶୋକଙ୍କୁ ବୁଝାଏ, ଯିଏ ଏକତା ଏବଂ ଶାନ୍ତିପୂର୍ଣ୍ଣ ସହ-ଅସ୍ତିତ୍ୱର ପ୍ରତୀକ ଅଟନ୍ତି । ଭାରତୀୟ ଗଣତନ୍ତ୍ରର ଜାତୀୟ ପ୍ରତୀକ ହେଉଛି ସାରନାଥର ଅଶୋକଙ୍କ ମୁଖ୍ୟ ରାଜଧାନୀ । ଏହି ଶବ୍ଦଟି ଅଶୋକ ବୃକ୍ଷକୁ ମଧ୍ୟ ବୁଝାଏ ଯାହାର ଭାରତୀୟ ଧାର୍ମିକ ପରମ୍ପରା ସହିତ କଳା ଏବଂ ସଂସ୍କୃତିରେ ଗଭୀର ମହତ୍ତ୍ୱ ରହିଛି । ‘ଅଶୋକ ହଲ୍’ର ନାମ ‘ଅଶୋକ ମଣ୍ଡପ’ ରଖିବା ଦ୍ୱାରା ଭାଷାରେ ସମାନତା ଆସିଥାଏ ଏବଂ ‘ଅଶୋକ’ ଶବ୍ଦ ସହ ଜଡ଼ିତ ପ୍ରମୁଖ ମୂଲ୍ୟବୋଧକୁ ବଜାୟ ରଖିବା ସହିତ ଇଂରାଜୀକରଣର ଚିହ୍ନ ଦୂର ହୋଇଥାଏ ।