ଇସ୍ପାତ ଶିଳ୍ପରେ ଶକ୍ତି ସଂରକ୍ଷଣ ସୁଯୋଗ ଆଲୋଚନା ଚକ୍ର

ରାଉରକେଲା, (ସସ୍ମିତା ପ୍ରଧାନ) : ରାଉରକେଲା ସ୍ଥାନୀୟ କେନ୍ଦ୍ରର ଇଞ୍ଜିନିୟର୍ସ ସଂସ୍ଥା (ଭାରତ) ଦ୍ୱାରା “ଇସ୍ପାତ ଶିଳ୍ପରେ ଶକ୍ତି ସଂରକ୍ଷଣ ସୁଯୋଗ” ଶୀର୍ଷକ ଉପରେ ଅନଲାଇନ୍ ଏବଂ ଅଫଲାଇନ୍ ମୋଡ୍‌ରେ ଆଲୋଚନାଚକ୍ର ସମ୍ମିଳନୀ କକ୍ଷ ରାଉରକେଲା ସ୍ଥାନୀୟ କେନ୍ଦ୍ର ବିଲ୍ଡିଂ, ଏନଆଇଟି କ୍ୟାମ୍ପସ୍, ରାଉରକେଲାରେ ଅନୁଷ୍ଠିତ ହୋଇଯାଇଛି । କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମରେ ବକ୍ତାଭାବେ ରାଉରକେଲା ଇସ୍ପାତ କାରଖାନାର ଇଞ୍ଜିନିୟର ରିକି ଅଗ୍ରୱାଲ ଯୋଗଦେଇ ଥିଲେ । ଅବୈତନିକ ସଚିବ ଇଞ୍ଜିନିୟର ହିମାଂଶୁ ଶତପଥୀ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମର ସଂଯୋଜନା କରିଥିଲେ । ଅଧ୍ୟକ୍ଷ ଇଞ୍ଜିନିୟର ଦୀପ୍ତଙ୍କର ମହାପାତ୍ର ବୈଠକର ଅଧ୍ୟକ୍ଷତା କରିଥିଲେ ଏବଂ ସ୍ୱାଗତ ଭାଷଣ ସହ ବକ୍ତାଙ୍କ ପରିଚୟ ପ୍ରଦାନ କରିଥିଲେ । ବକ୍ତା ଇଞ୍ଜିନିୟର ଅଗ୍ରୱାଲ ତାଙ୍କ ବକ୍ତବ୍ୟରେ କହିଲେ ଯେ ବର୍ଦ୍ଧିତ ଇନ୍ଧନ ମୂଲ୍ୟ, ପ୍ରାକୃତିକ ସମ୍ବଳର ହ୍ରାସ ଏବଂ ଗ୍ରୀନହାଉସ୍-ଗ୍ୟାସ୍ ନିର୍ଗମନ ହ୍ରାସ କରିବା ପାଇଁ ବୃଦ୍ଧି ପାଉଥିବା ଜରୁରୀତା ଯୋଗୁଁ ବିଶ୍ୱବ୍ୟାପୀ ଶକ୍ତି ଏକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଚିନ୍ତାର କ୍ଷେତ୍ର ପାଲଟିଛି । ଲୁହା ଏବଂ ଇସ୍ପାତ ଶିଳ୍ପ ହେଉଛି ସବୁଠାରୁ ଶକ୍ତି ଘନ ଶିଳ୍ପ କ୍ଷେତ୍ର ମଧ୍ୟରୁ ଗୋଟିଏ, ଯାହା ବିଶ୍ୱ ଏବଂ ଜାତୀୟ ଶକ୍ତି ବ୍ୟବହାରର ଏକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଅଂଶ ପାଇଁ ଦାୟୀ । ବିଶ୍ୱବ୍ୟାପୀ, ଇସ୍ପାତ ନିର୍ମାଣ ମୋଟ ସିଓ୨ ନିର୍ଗମନର ପ୍ରାୟ ୭-୮ % ଅବଦାନ ରଖେ, ଯେତେବେଳେ ଭାରତରେ ଏହି କ୍ଷେତ୍ର କୋଇଲା-ଆଧାରିତ ପ୍ରକ୍ରିୟା ଉପରେ ନିର୍ଭରଶୀଳତା ଏବଂ ଇସ୍ପାତ ଉତ୍ପାଦନର ଦ୍ରୁତ ଅଭିବୃଦ୍ଧି ହେତୁ ଶୀର୍ଷ ଶିଳ୍ପ ଶକ୍ତି ଗ୍ରାହକଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ । ଏହି ପରିସ୍ଥିତିକୁ ଦୃଷ୍ଟିରେ ରଖି, ଇସ୍ପାତ କାରଖାନାରେ ଶକ୍ତି ସଂରକ୍ଷଣ କେବଳ ଏକ ପରିବେଶଗତ ଆବଶ୍ୟକତା ନୁହେଁ ବରଂ ମୂଲ୍ୟ ପ୍ରତିଯୋଗିତା ଏବଂ ଦୀର୍ଘକାଳୀନ ସ୍ଥାୟୀତ୍ୱ ପାଇଁ ଏକ ରଣନୈତିକ ଆବଶ୍ୟକତା ମଧ୍ୟ । ସିଣ୍ଟର ପ୍ଲାଣ୍ଟ, କୋକ୍ ଓଭନ୍, ବ୍ଲାଷ୍ଟ ଫର୍ଣ୍ଣେସ୍, ବିଓଏଫ୍, ପୁନଃଥୁନ ଫର୍ଣ୍ଣେସ୍ ଏବଂ ରୋଲିଂ ମିଲ୍ ସମେତ ସମନ୍ୱିତ ଇସ୍ପାତ କାରଖାନାଗୁଡ଼ିକ ପ୍ରଯୁକ୍ତିବିଦ୍ୟା ଅପଗ୍ରେଡ୍, ଅପଚୟ-ତାପ ପୁନରୁଦ୍ଧାର, ଉନ୍ନତ ପ୍ରକ୍ରିୟା ନିୟନ୍ତ୍ରଣ ଏବଂ ଇନ୍ଧନ ବ୍ୟବହାରର ଅପ୍ଟିମାଇଜେସନ୍ ମାଧ୍ୟମରେ ଶକ୍ତି ତୀବ୍ରତା ହ୍ରାସ କରିବା ପାଇଁ ଅନେକ ସୁଯୋଗ ପ୍ରଦାନ କରେ । ଏକ ସମନ୍ୱିତ ଇସ୍ପାତ କାରଖାନାରେ ଶକ୍ତି କ୍ଷତିର ପ୍ରମୁଖ କ୍ଷେତ୍ରଗୁଡ଼ିକୁ ଚିହ୍ନଟ କରିବା ଏବଂ ବ୍ୟବହାରିକ, ଉଚ୍ଚ-ପ୍ରଭାବ ଶକ୍ତି-ସଞ୍ଚୟ ପଦକ୍ଷେପ ଗୁଡ଼ିକର ମୂଲ୍ୟାଙ୍କନ ପାଇଁ ବିଶ୍ୱବ୍ୟାପୀ ପ୍ରୟାସ ଜାରି ରହିଛି । ପ୍ରମୁଖ ଦିଗଗୁଡ଼ିକ ମଧ୍ୟରେ ରହିଛି ଅପଚୟ-ତାପ ପୁନରୁଦ୍ଧାର ପ୍ରଣାଳୀ, ସିଣ୍ଟର ଏବଂ କୋକ୍ ଗୁଣବତ୍ତାର ଉନ୍ନତି, ବ୍ଲାଷ୍ଟ ଫର୍ଣ୍ଣେସ୍ କାର୍ଯ୍ୟର ଅପ୍ଟିମାଇଜେସନ୍, ଉପ-ଉତ୍ପାଦ ଗ୍ୟାସର ଦକ୍ଷ ବ୍ୟବହାର, ଉଚ୍ଚ-ଦକ୍ଷତା ମୋଟର ଏବଂ ପରିବର୍ତ୍ତନଶୀଳ-ଫ୍ରିକ୍ୱେନ୍ସି ଡ୍ରାଇଭ୍ ଗ୍ରହଣ, ସଙ୍କୁଚିତ-ବାୟୁ ଅପ୍ଟିମାଇଜେସନ୍ ଏବଂ ଡିଜିଟାଲ୍ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ ପ୍ରଣାଳୀ । ଆଜିର ଉପସ୍ଥାପନାରେ ବର୍ତ୍ତମାନର ଶକ୍ତି ଚ୍ୟାଲେଞ୍ଜ, ସମ୍ଭାବ୍ୟ ସଞ୍ଚୟ ଏବଂ ଇସ୍ପାତ ଶିଳ୍ପରେ ଶକ୍ତି ବ୍ୟବହାର, ପରିଚାଳନା ଖର୍ଚ୍ଚ ଏବଂ ନିର୍ଗମନକୁ ଉଲ୍ଲେଖନୀୟ ଭାବରେ ହ୍ରାସ କରିପାରୁଥିବା କାର୍ଯ୍ୟକ୍ଷମ ପଦକ୍ଷେପଗୁଡ଼ିକର ଏକ ପ୍ରାଥମିକତା ରୋଡମ୍ୟାପ୍ ବିଷୟରେ ସ୍ପଷ୍ଟ ବୁଝାମଣା ପ୍ରଦାନ କରିବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କରିଛି । ଉପସ୍ଥାପନା ପରେ ଶିଳ୍ପପତି ଏବଂ ଶିକ୍ଷାବିତ୍ ମଧ୍ୟରେ ଏହି ବିଷୟ ଉପରେ ଏକ ସଂକ୍ଷିପ୍ତ ଆଦାନପ୍ରଦାନ ଆଲୋଚନା ହୋଇଥିଲା । ଏହା ପରେ, ଇଞ୍ଜିନିୟର ମହାପାତ୍ର ବକ୍ତା ଇଞ୍ଜିନିୟର ରିକି ଅଗ୍ରୱାଲଙ୍କୁ ଯୋଗ୍ୟତାର ପ୍ରମାଣପତ୍ର ଏବଂ ଏକ ସ୍ମାରକୀ ପ୍ରଦାନ କରିଥିଲେ । ସଚିବ ଇଞ୍ଜିନିୟର ହିମାଂଶୁ ଶତପଥୀ ଧନ୍ୟବାଦ ପ୍ରସ୍ତାବ ଦେଇଥିଲେ । ଏହି ଆଲୋଚନାଚକ୍ରରେ ୨୬ ଜଣ ସଦସ୍ୟ ଏବଂ ଅତିଥି ଅନଲାଇନ୍ ଏବଂ ଅଫଲାଇନ୍ ଉଭୟରେ ଅଂଶଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ ।