ଡେଲାଙ୍ଗ, (ଦିଲ୍ଲୀପ କୁମାର ଧାଉଡିଆ) : ‘ସ୍ଥାନୀୟ ବା ଦେଶୀ ଭାଷା ସାକ୍ଷରତା ଦିବସ’ ହେଉଛି ଏକ ଉତ୍ସାହଜନକ ଉତ୍ସବ ଯାହା ପ୍ରାଥମିକ ଜାତିର ଲୋକମାନଙ୍କର ସମୃଦ୍ଧ କାହାଣୀ, ସଂସ୍କୃତି ଏବଂ ଭାଷାକୁ ସମ୍ମାନିତ କରେ । ଏହା ସୁଦୂର ଆଦିବାସୀ ସମ୍ପ୍ରଦାୟର ସମ୍ମୁଖୀନ ହେଉଥିବା ସାକ୍ଷରତା ଆହ୍ଵାନ ବିଷୟରେ ସଚେତନତା ସୃଷ୍ଟି କରେ । ଏହି ପ୍ରୟାସ ସାକ୍ଷରତା ଏବଂ ଶିକ୍ଷାର ବ୍ୟବଧାନକୁ ଦୂର କରିବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରେ, ଆଦିବାସୀ ପିଲାମାନଙ୍କ ପାଇଁ ସମାନ ସୁଯୋଗକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରେ । ଅଧିକନ୍ତୁ, ଦେଶୀ ଭାଷା ସାକ୍ଷରତା ଦିବସରେ ସ୍ଥାନୀୟ ଭାଷା ଏବଂ କାହାଣୀକୁ ଆଲୋକିତ କରିବା ଉପରେ ଗୁରୁତ୍ୱ ଦିଆଯାଏ, ଯାହା ସାଂସ୍କୃତିକ ପରିଚୟ ଏବଂ ଐତିହ୍ୟ ବଜାୟ ରଖିବା ପାଇଁ ମହତ୍ଵପୂର୍ଣ୍ଣ ଅଟେ । ଏହି ଦିବସରେ ଆଭାସି କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ, କାହାଣୀ କହିବା ଅଧିବେଶନ ଓ ସମାବେଶ, ଆଦିବାସୀ ଲେଖକ ଏବଂ କାହାଣୀକାରଙ୍କ ସୃଜନଶୀଳତା ଏବଂ ଜ୍ଞାନର ପ୍ରଦର୍ଶନ ପାଇଁ ଅନେକ ସୁଯୋଗ ସୃଷ୍ଟି କରାଯାଇପାରିବ । ଏହି ପରମ୍ପରାଗୁଡ଼ିକୁ ପାଳନ କରି, ଦିବସଟି ଆଦିବାସୀ ସମ୍ପ୍ରଦାୟର ସାଂସ୍କୃତିକ ସମୃଦ୍ଧତା ତଥା ସମ୍ମାନ ବୃଦ୍ଧି କରିବାରେ ସହାୟକ ହୋଇଥାଏ । ଦେଶୀ ଭାଷା ସାକ୍ଷରତା ଦିବସ ୨୦୦୪ ଅଷ୍ଟ୍ରେଲିଆର ବ୍ରିସବେନ୍ରେ ରିଭରବେଣ୍ଡ ବୁକ୍ର ମାଲିକ ସୁଜି ୱିଲସନଙ୍କ ଦ୍ଵାରା ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା । ଏହି ପ୍ରୟାସ ଆଦିବାସୀ ପିଲାମାନଙ୍କ ପାଇଁ ପୁସ୍ତକ ଯୋଗାଇବା ଏବଂ ସାକ୍ଷରତା କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମକୁ ସମର୍ଥନ କରିବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କରିଥିଲା, ଯେଉଁମାନଙ୍କର ଏହି ଉତ୍ସଗୁଡିକରେ ସୀମିତ ପ୍ରବେଶ ଥିଲା । ୨୦୦୭ରେ, ଫ୍ରେଡ ହୋଲ୍ସ ଫାଉଣ୍ଡେସନ୍ ସହଭାଗିତାରେ ରିଭରବେଣ୍ଡ ରିଡର୍ସ ଚ୍ୟାଲେଞ୍ଜ ସ୍ୱଦେଶୀ ସାକ୍ଷରତା ପ୍ରକଳ୍ପରେ ପରିଣତ ହୋଇଥିଲା । ୪ ବର୍ଷ ପରେ, ୨୦୧୧ରେ, ଏହା ଦେଶୀ ଭାଷା ସାକ୍ଷରତା ଫାଉଣ୍ଡେସନ୍ (ଆଇଏଲ୍ଏଫ୍) ହେଲା । ଆରମ୍ଭରୁ, ଆଇଏଲ୍ଏଫ୍ ଅନୁସୂଚିତ ଜନଜାତିଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ସାକ୍ଷରତା ଏବଂ ଶିକ୍ଷାକୁ ସମର୍ଥନ କରିବାରେ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ପଦକ୍ଷେପ ନେଇଛି । ପିପୁଲ୍ସ ଲିଙ୍ଗୁଇଷ୍ଟିକ୍ ସର୍ଭେ ଅଫ୍ ଇଣ୍ଡିଆ ଅନୁଯାୟୀ, ପାପୁଆ ନ୍ୟୁ ଗିନି (୮୪୦) ପରେ ଭାରତରେ ଦ୍ୱିତୀୟ ସର୍ବାଧିକ ଭାଷା (୭୮୦)ସେପ୍ଟେମ୍ବର ୪, ୨୦୨୪: ସ୍ଥାନୀୟ ବା ଦେଶୀ ଭାଷା ସାକ୍ଷରତା ଦିବସ । ଭାରତରେ ଅଦ୍ୟାପି ୨୨ଟି ସ୍ଥାନୀୟ ଭାଷା ହିଁ ସ୍ୱୀକୃତି ପ୍ରାପ୍ତ ଅଛି । ସେଗୁଡିକ ହେଲା ଆସାମୀଜ, ବେଙ୍ଗଲି, ଗୁଜରାଟି, ହିନ୍ଦୀ, କନ୍ନଡ଼, କାଶ୍ମୀରୀ, କୋଙ୍କଣୀ, ମାଲାୟାଲାମ, ମଣିପୁରୀ, ମରାଠୀ, ନେପାଳୀ, ଓଡିଆ, ପଞ୍ଜାବୀ, ସଂସ୍କୃତ, ସିନ୍ଧି, ତାମିଲ, ତେଲୁଗୁ, ଉର୍ଦ୍ଦୁ ବୋଡୋ, ସାନ୍ତାଳୀ, ମୈଥୀଲି ଏବଂ ଡୋଗ୍ରି । ୨୦୨୪ର ବିଷୟବସ୍ତୁ ହେଉଛି ‘ବହୁଭାଷୀ ଶିକ୍ଷାକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରିବା ପାରସ୍ପରିକ ବୁଝାମଣା ଏବଂ ଶାନ୍ତି ପାଇଁ ସାକ୍ଷରତା ।’