ଜାତୀୟ ହସ୍ତତନ୍ତ ଦିବସ

ଡେଲାଙ୍ଗ, (ଦିଲ୍ଲୀପ କମାର ଧାଉଡିଆ) : ପ୍ରତିବର୍ଷ ଅଗଷ୍ଟ ୭ରେ ପାଳନ କରାଯାଉଥିବା ‘ଜାତୀୟ ହସ୍ତତନ୍ତ ଦିବସ’ ଭାରତର ହସ୍ତତନ୍ତ ଶିଳ୍ପର ସମୃଦ୍ଧ ତଥା ବିବିଧ ଐତିହ୍ୟକୁ ପାଳନ କରିଥାଏ । ଏହି ଦିନ କେବଳ ବୁଣାକାରଙ୍କ କାରିଗରୀ ସମ୍ମାନକୁ ସମ୍ମାନିତ କରେ ନାହିଁ ବରଂ ଦେଶର ସାମାଜିକ-ଅର୍ଥନୈତିକ ବିକାଶରେ ସେମାନଙ୍କର ମହତ୍ଵପୂର୍ଣ ଅବଦାନକୁ ମଧ୍ୟ ସ୍ୱୀକୃତି ଦେଇଥାଏ । ୨୦୨୪ ପାଇଁ ଥିମ୍ ହ୍ୟାଣ୍ଡଲୁମ୍ ସେକ୍ଟରରେ ସ୍ଥିରତା ଏବଂ ନବସୃଜନକୁ ଗୁରୁତ୍ୱ ଦେଇଥାଏ, ପରିବେଶ ସହାୟକ ଏବଂ ସାଂସ୍କୃତିକ ଭାବରେ ସମୃଦ୍ଧ ବୟନଶିଳ୍ପ ପ୍ରତି ବିଶ୍ୱସ୍ତରୀୟ ଧାରା ସହିତ ସମାନ୍ତରାଳ ସ୍ଵରୂପ । ରାଷ୍ଟ୍ରୀୟ ହସ୍ତତନ୍ତ ଦିବସ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ନରେନ୍ଦ୍ର ମୋଦୀଙ୍କ ଦ୍ଵାରା ଅଗଷ୍ଟ ୭, ୨୦୧୫ରେ ଚେନ୍ନାଇରେ ସ୍ଵଦେଶୀ ଆନ୍ଦୋଳନର ଶତବାର୍ଷିକୀ ପାଳନ କରାଯାଇଥିବା ଅବସରରେ ଆରମ୍ଭ କରାଯାଇଥିଲା । ୧୯୦୫ ମସିହାରେ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିବା ସ୍ଵଦେଶୀ ଆନ୍ଦୋଳନ ସ୍ଵାଧୀନତା ପାଇଁ ଭାରତର ସଂଗ୍ରାମର ଏକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଅଂଶ ଥିଲା, ଘରୋଇ ଦ୍ରବ୍ୟର ବ୍ୟବହାର ତଥା ବିଦେଶୀ ଦ୍ରବ୍ୟର ବର୍ଜନକକୁ ସମର୍ଥନ କରିଥିଲା । ଆତ୍ମ ନିର୍ଭରଶୀଳତା ଏବଂ ଅର୍ଥନୈତିକ ସ୍ଵାଧୀନତାର ପ୍ରତୀକ ହୋଇ ହ୍ୟାଣ୍ଡଲୁମ୍ ଏହି ଆନ୍ଦୋଳନରେ ଏକ ପ୍ରମୁଖ ଭୂମିକା ଗ୍ରହଣ କରିଥିଲା । ଜାତୀୟ ହସ୍ତତନ୍ତ ଦିବସ ପାଳନ କରି ଭାରତ ଏହି ଉତ୍ତରାଧିକାରୀଙ୍କୁ ଶ୍ରଦ୍ଧାଞ୍ଜଳି ଅର୍ପଣ କରି ସମସାମୟିକ ସମାଜକୁ ହସ୍ତତନ୍ତ ଉତ୍ପାଦକୁ ସମର୍ଥନ କରିବାକୁ ତଥା ଲକ୍ଷ ଲକ୍ଷ ବୁଣାକାରଙ୍କ ଜୀବିକା ନିଶ୍ଚିତ କରିବାକୁ ଉତ୍ସାହିତ କରେ । ଏହି ଦିନ ହ୍ୟାଣ୍ଡଲୁମ୍ ରପ୍ତାନିକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରିବା, ଭାରତର ଅନନ୍ୟ, ହସ୍ତତନ୍ତ ବସ୍ତ୍ରକୁ ବିଶ୍ଵକୁ ପ୍ରଦର୍ଶନ କରିବା ପାଇଁ ଏକ ସୁଯୋଗ ଅଟେ । ପରିବେଶ ଅନୁକୂଳ ରଙ୍ଗ, ଜୈବ କପଡା ଏବଂ ସ୍ଥାୟୀ ଅଭ୍ୟାସ ଉପରେ ଗୁରୁତ୍ୱ ଦେବା ପରିବେଶ ସଚେତନ ଗ୍ରାହକଙ୍କୁ ଆକର୍ଷିତ କରିବ । ଅତିରିକ୍ତ ଭାବରେ, ପାରମ୍ପାରିକ କୌଶଳଗୁଡିକ ସଂରକ୍ଷଣ କରିବା ସମୟରେ ସମସାମୟିକ ଡିଜାଇନ୍କୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରିବା ବୁଣାକାରମାନଙ୍କ ପାଇଁ ନୂତନ ବଜାର ଏବଂ ସୁଯୋଗ ଖୋଲିପାରେ । ଭାରତର ହସ୍ତତନ୍ତ କ୍ଷେତ୍ର ହେଉଛି ବୃହତ୍ତମ ଅସଂଗଠିତ ଅର୍ଥନୈତିକ କାର୍ଯ୍ୟକଳାପ । ଏହି ୪.୩ ନିୟୁତରୁ ଅଧିକ ଲୋକଙ୍କୁ ଜଡିତ କରେ, ମୁଖ୍ୟତଃ ଗ୍ରାମାଞ୍ଚଳ ଏବଂ ଅର୍ଦ୍ଧ ସହରାଞ୍ଚଳରୁ । କୃଷି ପରେ ଭାରତର ଗ୍ରାମାଞ୍ଚଳରେ ଏହା ଦ୍ୱିତୀୟ ବୃହତ୍ତମ ନିଯୁକ୍ତି ପ୍ରଦାନକାରୀ । ଏହି କ୍ଷେତ୍ର ମୁଖ୍ୟତଃ ମହିଳାମାନଙ୍କୁ ନିୟୋଜିତ କରିଥାଏ, ସେମାନଙ୍କର ସଶକ୍ତିକରଣ ଏବଂ ଅର୍ଥନୈତିକ ସ୍ଵାଧୀନତା ପାଇଁ ଏକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଭୂମିକା ଗ୍ରହଣ କରିଥାଏ । ହସ୍ତତନ୍ତ ବୁଣା ହେଉଛି ଏକ ପାରମ୍ପାରିକ ହସ୍ତଶିଳ୍ପ ଯାହା ପିଡି ପିଡି ଧରି ମଧ୍ୟ ଚାଲିଆସୁଛି । ଭାରତର ପ୍ରତ୍ୟେକ ଅଞ୍ଚଳରେ ଏହାର ଅନନ୍ୟ ବୁଣା କୈଶଳ ଏବଂ ଶୈଳୀ ଅଛି ଯେପରିକି ବନାରସୀ, କାଞ୍ଚିପୁରମ୍, ପୋଚାମ୍ପାଲି, ଏବଂ ଭାଗଲପୁରୀ ରେଶମ, ଚାନ୍ଦେରୀ, ଜାମଦାନୀ, ଏବଂ ଇକାଟ ଭଳି ବିଭିନ୍ନ ସୂତା ବୁଣା । ଏହି ହ୍ୟାଣ୍ଡଲୁମ୍ ଉତ୍ପାଦଗୁଡ଼ିକ ସେମାନଙ୍କର ଗୁଣବତ୍ତା, କାରିଗରୀ ଏବଂ ଜଟିଳ ଡିଜାଇନ୍ ପାଇଁ ପ୍ରସିଦ୍ଧ, ଯାହା ଭାରତର ସମୃଦ୍ଧ ସାଂସ୍କୃତିକ ଐତିହ୍ୟକୁ ପ୍ରତିଫଳିତ କରିଥାଏ । ଭାରତୀୟ ହସ୍ତତନ୍ତ ଶିଳ୍ପ ଏହାର କଳା ଏବଂ ସ୍ଥାୟୀତ୍ୱ ପାଇଁ ସର୍ବଭାରତୀୟ ସ୍ତରରେ ଜଣାଶୁଣା । ହ୍ୟାଣ୍ଡଲୁମ୍ ଉତ୍ପାଦଗୁଡ଼ିକରେ ଶାଢି, ସ୍କାର୍ଫ୍, ଶାଲ, ଡୁପଟା ଏବଂ ବେଡ୍ ଲିନେନ୍ସ ଏବଂ ପରଦା ପରି ଘରୋଇ ବସ୍ତ୍ର ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ । ହସ୍ତଶିଳ୍ପ ଉତ୍ପାଦଗୁଡିକ ୭୦ରୁ ଅଧିକ ଦେଶକୁ ରପ୍ତାନି ହେବା ସହିତ ଶିଳ୍ପର ରପ୍ତାନି ପ୍ରଦର୍ଶନ ଉଲ୍ଲେଖନୀୟ ପ୍ରମୁଖ ବଜାରରେ ଆମେରିକା, ବ୍ରିଟେନ, ଜର୍ମାନୀ, ଫ୍ରାନ୍ସ ଏବଂ ଜାପାନ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ ।